Türkiye’de 70 bine yakın böbrek yetmezliği hastası, haftada ortalama 3 gün hemodiyalize giriyor. Bu hastaların yüzde 70’i özel diyaliz merkezlerinden hizmet alıyor. Son birkaç yıldır artan maliyetler nedeniyle 20’den fazla diyaliz merkezi kapısına kilit vurdu. Dal temsilcileri, Avrupa’da ortalama 250-300 Euro, ABD’de 250 dolar olan diyaliz seans fiyatlarının Türkiye’de şimdiki kurla 28 Euro’ya geldiğini ve bu fiyatla bu hizmetlerin sürdürülebilmesinin artık mümkün olmadığını kaydetti.
DHA’nın haberine nazaran, Türk Böbrek Vakfı Lideri (TBV) Timur Erk, özel diyaliz merkezlerinin kamudan büyük bir yükü aldığına dikkat çekerek “On binlerce hastayı bu merkezler hayata bağlıyor. Türkiye’nin böbrekleri iflas etmek üzere. Hasta başı fiyatlarında hemen bir düzenlemeye gidilmesi gerekiyor” diye konuştu.
Büyük kentlerden, en kırsal bölgelere kadar ülke genelindeki sayısı 306’yı bulan özel diyaliz merkezleri, artan maliyetler nedeniyle kapısına kilit vurma tehlikesiyle karşı karşıya. Haftada üç gün diyalize girmek zorunda olan, diyalize girmezse hayatını kaybetme tehlikesi yaşayan 70 bine yakın böbrek yetmezliği hastasının yaklaşık 45 bini, özel diyaliz merkezlerinden sıhhat hizmeti alıyor. 1979 yılından beri sigorta kapsamında geri ödeme listesinde bulunan diyaliz hizmetlerinde fiyatlar, Sıhhat Uygulama Bildiri (SUT) ile belirleniyor ve hastadan tek kuruş fiyat alınmadan, büsbütün SGK tarafından karşılanıyor. Diyaliz merkezlerinin özel hastaneler üzere SGK farkı alma yetkisi yok. Şubat 2022’den bu yana diyaliz seans fiyatı 517 TL olarak ödeniyor. Lakin kesim temsilcileri, bu fiyatla ayakta kalmanın mümkün olmadığına dikkat çekiyor.
‘HASTALAR ÖNEMLİ BADİRE YAŞAYACAK’
Türk Böbrek Vakfı Lideri (TBV) Timur Erk ise, dünyada, bilhassa Avrupa’da, son 5 yıldır diyaliz hizmetleri kalitesi açısından Türkiye’nin birinci sıralarda olduğunu kaydederek “Diyaliz farklı bir bölüm. Şu anda 70 bin hastanın böbreği, onların hayatının korunmasından sorumlu. Bu merkezlerimiz ve on binlerce hastanın böbreği iflasa yanlışsız gidebilir. Şayet bu dalın elinden tutulmazsa ne yazık ki bu merkezlerde baktığımız hastalar önemli formda eza yaşayacak. Türkiye, pandemi süreci boyunca 2 yıllık süreçte, dünyada diyaliz hastaları içinde en az kayıp veren ülke oldu. Bu, şahane bir tablo. Özel diyaliz merkezlerinin hizmet kalitesini de ortaya koyuyor. Zira pandemi periyodunda diyaliz merkezleri ek maliyetleri hiç düşünmeden tıpkı kalitede hizmet vermeye devam ettiler. Akaryakıt artırımları geldi, işletme gereçlerinde çok büyük artışlar oldu, ilaveten kira masraflarında de önemli artış oldu. Hasebiyle seans fiyatlarında kesinlikle yeni bir düzenlemeye gidilmesi lazım. Kelam konusu dal, tabibi, hemşiresi, hizmet takımıyla 400-500 bin bireye de istihdam sağlıyor. Diyaliz hastalarımızın çoğunluğu haftada 3 sefer diyalize girmek zorunda. Bunun ötelenme, ertelenme imkanı yok. Bu hastaların sıra bekleme vs. bahtı yok. 35 yıldan beri bölümün içinde olan bir kişi olarak söylüyorum, kamunun yükünü de önemli formda azaltıyor özel diyaliz merkezleri” dedi.
‘KANUN GEREĞİ FİYAT FARKI ALAMIYORUZ BU TÜRLÜ BİR TALEBİMİZ DE YOK’
Ankara Ticaret Odası (ATO) Sıhhat Hizmetleri Meslek Komitesi Lideri Raşit Mandıroğlu da diyaliz merkezlerinde kanun gereği fiyat farkı alınmadığını vurgulayarak “Biz hastadan hiçbir fark alamayız hiçbir hizmet ismi altında. Yalnızca tek belirleyici devlettir. Kaldı ki hastalarımızdan fark alınması kelam konusu dahi olamaz. Zira bu hasta kümesinin birçok esasen yıllardır kronik bir hastalıkla uğraşıyor ve maddi olarak uygun durumda değil. Mağdur olurlar. Bizim bu türlü bir talebimiz yok aslında. Biz dal olarak bu sistem içerisinde devam edebilmek için seans fiyatlarımızın güncellenmesine gereksinim duyuyoruz” diye konuştu. Mandıroğlu, dünyanın en kaliteli hizmetini veren ülkemizdeki diyaliz dalının yaklaşık 45 bin hastayı ilgilendirdiğine işaret ederek “Birkaç yıl öncesine kadar 327 diyaliz merkezi iken şu anda bu sayı 306’ya düştü. Bu 20 küsur diyaliz merkezi kapısına kilit vurmak zorunda kaldı” dedi.
‘YÜZDE 50 ARTIŞ LAZIM’
Diyaliz seans fiyatlarını devletin belirlediğini ve SUT ile bildiri edildiğini de vurgulayan Mandıroğlu, “Şubat ayında bir sayı çıktı ortaya. Ancak şubattan bu yana gelen artırımlar, aldığımız sayının çok çok üzerinde. Şu an diyaliz seans fiyatı 517 TL. 4 saatlik hizmettir bu. Hastanın konutundan alınıp bırakılması, tıbbi tedavisi, ilaçları serumları, sarf gereci, hekim hemşire hizmeti dahil hepsi içinde 517 TL’ye hizmet veriyoruz. Bugün Avrupa ortalaması seans fiyatı Almanya 189 Euro, Hollanda, İsviçre 250 Euro öbür ülkeler 300 Euro civarı. Amerika’da ise 250 dolar. Türkiye’de şu anda aktüel kurla baktığımızda, 28 Euro. Bu hizmet kalitesini bu fiyata sürdürmek imkansız. Özel diyaliz merkezleri kamunun yükünü de çok önemli biçimde alıyor. Bugün 306 diyaliz merkezi, Türkiye’deki hastaların yüzde 70’ine hizmet veriyor. Bu da 45 bin kişi demek. 45 bin hastamızın mağdur olmaması için, bizlerin kamu hizmeti niteliğinde iş yaparken sıkıntı duruma düşmemesi ve 1979’dan beri geri ödemeye girmiş bir sistem içerisinde varlığımızı sürdürebilmemiz için, sayılarımızın ivedilikle yükseltilmesi gerekiyor. En az yüzde 50 artırım gelmesi gerekiyor ki diyaliz merkezleri ayakta kalabilsin” biçiminde konuştu. (HABER MERKEZİ)