Aliyev, Kazakistan’ın Aktau kenti yakınlarında düşen Azerbaycan Hava Yolları‘na (AZAL) ilişkin yolcu uçağında hayatını kaybeden iki pilot ile bir kabin vazifelisi için düzenlenen merasimin akabinde Azerbaycan Devlet Televizyonu‘na açıklamalarda bulundu.
Azerbaycan’a ilişkin sivil yolcu uçağının “Rus hava alanında, Grozni kenti yakınlarında dışarıdan darbe aldığını” bildiren Aliyev, “uçağın radyoelektronik araçlarla denetim edilemez hale geldiğini, kuyruk kısmının da yerden açılan ateşle büyük ölçüde hasar gördüğünü” söyledi.
“KİMSENİN AKLINA GELMEZDİ…”
Aliyev, uçağın düşme nedeni olarak evvel kuş çarpması ihtimalinin gösterildiğini hatırlatarak, “Belki de uçak darbe aldığında pilot bunu kuş çarpması sanmıştı. Zira dostumuz olan ülkenin, uçağımıza ateş açması kimsenin aklına gelmezdi. Lakin maalesef Rusya’da kimi çevreler bu ihtimal (kuş çarpması) üzerinde durdu” dedi.
Aliyev, kelamlarına şöye devam etti:
“Bizi üzen ve şaşırtan şeylerden biri de Rus resmi makamlarının uçakta gaz tüpü patlaması savını ortaya atmalarıydı. Bu, Rus tarafının mevzuyu örtbas etmek istediğini açıkça ortaya koyuyordu. Elbette uçağımız kazara düşürüldü. Burada kasıtlı terör aksiyonu kelam konusu değildir. Münasebetiyle kabahatin itirafı, dost ülke sayılan Azerbaycan’dan özür dilemek, olayı kamuoyuna duyurmak, yapılması gerekenlerdi. Maalesef birinci üç gün Rusya’dan saçma sapan varsayımlardan başka bir şey duymadık.”
Olayın detaylı halde araştırılacağından hiçbir kuşku duymadığını kaydeden Aliyev, “Rusya, olayın Bağımsız Devletler Topluluğu Devletlerarası Havacılık Komitesi tarafından araştırılmasını önerdi. Kategorik olarak reddettik. Sebebi açık. Çünkü bu kurumun yüklü olarak Rus yetkililerden oluştuğu ve kurumun başında Rus vatandaşlarının olduğu bir sır değil. Kazanın çabucak akabinde Rusya’nın adil ve kâfi adımlar attığını görseydik tahminen itiraz etmezdik fakat bahsin örtbas edilmeye çalışıldığını açıkça gördük” sözlerini kullandı.
RUSYA’DAN BEKLENTİLER
Aliyev, Rusya’dan beklentilerine ait ise şunları söyledi:
“Taleplerimizi Rus tarafına açıkça söz ettik ve resmen ilettik. Öncelikle Rusya tarafının Azerbaycan’dan özür dilemesi gerekiyordu. İkincisi suçunu itiraf etmesi gerekiyor. Üçüncüsü, suçluları cezalandırmalı, cezai sorumluluğa tabi tutmalı, Azerbaycan devletine ve yaralanan yolcu ve mürettebata tazminat ödemelidir. Bunlar bizim kurallarımız. Bunlardan birincisi dün aslında sağlandı. Umarım başka kurallarımız da kabul edilir. Bütün bu kurallar adildir. Burada inanılmaz bir gereklilik yahut sorun yoktur ve memleketler arası tecrübeye, olağan insan davranışına dayanmaktadır. Umarım kurallarımız kabul edilir.”
PUTİN ÖZÜR DİLEDİ
Öte yandan, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile Azerbaycan lideri İlham Aliyev‘in, 28 Aralık’ta telefonda görüştüğü duyuruldu. İki başkan görüşmede Kazakistan’daki uçak kazasını ele aldı.
Bilgiyi Interfax haber ajansı Kremlin‘den alıntı ile paylaştı. Putin’in, Kazakistan’da düşen Azerbaycan uçağı için Aliyev’den özür dilediği bildirildi.
Putin, uçak Grozni‘ye iniş yapmaya çalışırken Ukrayna İHA’larının Rusya’ya saldırdığını, uçağın inişi sırasında Rus hava savunmasının faal olduğunu söyledi.
Aliyev de Putin’e, “Yolcu uçağı Rus hava alanında dış fiziki ve teknik müdahaleye maruz kaldı, denetimi büsbütün kaybetti ve Aktau’ya yönlendirildi” dedi.
NE OLMUŞTU?
25 Aralık’ta, Kazakistan’ın Aktau kenti yakınlarında Azerbaycan Havayolları’na ilişkin yolcu uçağı düştü. Düşen uçakta 5’i mürettebat 67 kişi bulunuyordu. Kazada 38 kişinin hayatını kaybettiği açıklandı.