AA muhabirinin 2025 Yılı Cumhurbaşkanlığı Yıllık Programı’ndan yaptığı derlemeye nazaran, Türkiye’nin coğrafik pozisyonu ve doğal kaynakları, su eserleri bölümü açısından kıymetli fırsatlar sunuyor.
Nüfusun artması ve doğal kaynakların giderek azalması nedeniyle yetiştiricilik yoluyla gerçekleştirilen su eserleri üretiminin hissesi avcılığa nazaran giderek artıyor. Kelam konusu artışta sulama ve güç hedefiyle yapılan gölet ve barajlar da tesirli oluyor.
Geçen yıl gerçekleşen 1 milyon tonluk su eserleri üretiminin yüzde 41,6’sı deniz avcılığı, yüzde 3,3’ü iç su avcılığı ve yüzde 55,1’i yetiştiricilikten oluştu. Avcılık ve yetiştiricilik dahil toplam su eserleri üretiminin yüzde 18,8’i iç sularda gerçekleştirildi.
Verilere nazaran, 2022’de 514,8 bin ton olan su eserleri yetiştiriciliği yüzde 8,1 artışla geçen yıl 556 bin tona yükseldi. İç sularda alabalık, denizlerde de çipura, levrek ve bilhassa son devirde Türk somonu üretiminde değerli artış görüldü.
Türkiye’de geçen yıl prestijiyle yıllık 536 bin ton kapasiteli 554 deniz balığı yetiştiriciliği tesisi, yıllık 277 bin ton kapasiteli 1831 iç su balıkları yetiştiriciliği tesisi olmak üzere 813 bin ton kapasiteli 2 bin 385 su eserleri yetiştiriciliği tesisi faaliyet gösteriyor.
Yıllık 7 bin 500 ton eser kapasiteli yetiştiricilik alanı üretime açılacak
Su kaynaklarının korunması ve yasa dışı avcılıkla gayret kapsamında deniz ve iç sulardaki av alanlarında, karaya çıkış noktaları dahil tüm güzergah, tesis ve balık hallerinde, balık unu ve yağı fabrikalarında, perakende satış yerleri ve soğuk hava depolarında çapraz kontrol yapılıyor. Bu kapsamda yılın 6 ayında 79 bin kontrol gerçekleştirildi.
Yasa dışı su eserleri avcılığının önlenmesine yönelik olarak gelecek yıl da 158 bin kontrol yapılması planlanıyor. Ayrıyeten 200 bin metrekare terkedilmiş av aracı da su kaynaklarından temizlenecek.
Mevcut stokların korunması ve sürdürülebilir halde işletilmesi emeliyle iç su kaynaklarına gelecek yıl 70 milyon balık yavrusu salınacak. Ayrıyeten, yeni su eserleri yetiştiricilik bölgelerinin belirlenmesine yönelik çalışmalar kapsamında tespit edilen yıllık 7 bin 500 ton eser kapasiteli yeni alanın üretime açılması planlanıyor.
15 bin küçük ölçekli balıkçı desteklenecek
Tarımsal Üretimin Planlanması Yönetmeliği kapsamında su eserleri stoklarının korunarak sürdürülebilirliğinin sağlanabilmesi maksadıyla üretim planlaması sürecine girildi.
Düzenlemeye nazaran, başta hamsi olmak üzere avcılık yoluyla elde edilen mavi yüzgeçli orkinos, deniz patlıcanı, inci kefali, tıbbi sülük, beyaz kum midyesi ve yılan balığı, yetiştiricilik kapsamında da Türk somonu, çipura, levrek ve Akdeniz midyesi üretim planlanması kapsamına alındı.
Ayrıca, avcılık ve yetiştiricilikte üretim faaliyetleri ve yeni tiplerin desteklenmesi emeliyle AR-GE çalışmalarına, su eserleri araştırma enstitülerinin altyapılarının güçlendirilmesine ve balıkçı barınaklarına yönelik muhtaçlık tahlili çalışmalarına devam edilecek.
Küçük ölçekli balıkçılık işletmelerinin ekonomik sürdürülebilirliklerinin sağlanması emeliyle gelecek yıl ziraî destekleme bütçesi kapsamında 15 bin küçük ölçekli balıkçı desteklenecek.