Güncel Dini Sorunlar İstişare Toplantısı’nda konuşan Diyanet İşleri Lideri Ali Erbaş, “Transhümanizm kanısı, yaratılışa müdahale bağlamında ele alınması gereken, tüzel ve ahlaki boyutu bulunan önemli bir mesele” dedi.
Diyanet İşleri Lideri Ali Erbaş, bilimsel ve teknolojik gelişmeler sayesinde insanın fizikî zafiyetlerinin giderilerek tabiatüstü bir varlık haline dönüştürülmesini idealize eden “Transhümanizm”in yaratılışa müdahale bağlamında ele alınması gereken, hukuksal ve ahlaki boyutu bulunan önemli bir problem olduğunu belirtti.
Diyanetten yapılan yazılı açıklamaya nazaran, Başkanlıkça Din İşleri Yüksek Şurası Konferans Salonu’nda düzenlenen “Transhümanizm ve Din” bahisli Şimdiki Dini Sorunlar İstişare Toplantısı’nın açılış merasiminde konuşan Erbaş, teknolojinin ve bilimsel bilginin adeta kutsandığı bu çağın, mana ve pahalar ekseninde bir ahlak ve medeniyet krizine sahne olduğunu belirtti.
Teknolojik üstünlüğü sebebiyle bugün birçok açıdan toplumları tesiri altına alan Batı medeniyetinin varlık, insan ve etraf tasavvurunun, insanlığı ve tüm yeryüzünü bir bilinmezliğe sürüklediğini söz eden Erbaş, insanı varoluş gayesinden uzaklaştıran, toplumdan soyutlayan, etrafla hengameli hale getiren kişiselleşme üzerine heyeti bu hayat tasavvurunun, toplumsal bir varlık olan insanı yalnızlığa ve mutsuzluğa mahkum ettiğini, bu yaklaşımın, bencillik, güvensizlik ve duyarsızlık üzere meselelere da yer teşkil ettiğini, maddi ve manevi buhranlara neden olduğunu anlattı.
DÖNÜŞÜME ZORLUYOR
Dünyanın, istikrar dini İslam’a gereksinimi olduğunu vurgulayan Erbaş, Müslüman ilim adamlarının, İslam dininden tüm insanlığın istifade etmesi noktasında fikirler üretmesi gerektiğini belirterek, şöyle devam etti:
“Bugün insanlık, gibisi görülmemiş bir değişim ve dönüşüme zorlanmaktadır. Süratli bir biçimde gelişen ve gündelik hayata büyük kolaylıklar getiren teknolojik imkanlar, tıpkı vakitte insanlığın bugünü ve geleceği konusunda korku verici senaryolara da kapı aralamaktadır. Bilimsel keşifler, teknolojik gelişmeler, genetik ve biyolojik alanda yapılan ileri seviye denemeler ve bilhassa beşere dair mühendislik ve tasarım çalışmaları, geleceğe dair kaotik varsayımları da beraberinde getirmektedir. Bu bağlamda cereyan eden transhümanizm kanısı, insanı Yaratıcı’dan ve etraftan koparıp hayatın natürel serüvenini değiştirmeye yönelik bir maksada karşılık gelmektedir. Transhümanizm tartışmaları, her geçen gün yeni bir kademesiyle gündeme gelen biyomühendislik, gen mühendisliği, nanoteknoloji, kök hücre ve yapay zeka alanlarındaki gelişmelerle daha da ivme kazanmaktadır.
Bu noktada altını çizmemiz gereken en değerli konu, bilimsel ve teknolojik gelişmeler sayesinde insanın fizikî zafiyetlerinin giderilerek tabiatüstü bir varlık haline dönüştürülmesini idealize eden transhümanizm kanısının, yaratılışa müdahale bağlamında ele alınması gereken, tüzel ve ahlaki boyutu bulunan önemli bir sıkıntı olduğudur. Kelam konusu sorun, biyo-teknolojik alandaki gelişmeler sebebiyle fıtrata ve hayata dair oluşan korkuları daha da derinleştirmektedir.”
BÖYLE BİR VASATTA…
Erbaş, hayatın neredeyse her alanının teknolojiyle bütünleştiğini, bağlantı ve etkileşim kanallarının ileri boyutlara ulaştığı bu türlü bir vasatta, beşere ve geleceğe dair her türlü senaryonun enformatik kanallardan zihinlere boca edildiğini söyledi.
Bu durumun, insanların din, toplum ve hayata dair yerleşik algı ve hassaslıkları üzerinde önemli örselenmelere sebep olduğunu anlatan Erbaş, “Böyle bir vasatta fıtratı muhafaza ve fıtri kıymetleri geleceğe taşıma noktasında daha fazla çaba göstermek, fıtrat dini mensupları için imani ve ahlaki bir sorumluluktur.” dedi.
Erbaş, konuşmasında global gelişmelerin art planını ve istikametini hakikat okumaya yönelik faaliyetler ve bilhassa akademik çalışmaların ehemmiyetini vurguladı.
FITRAT DİNİ İSLAM
İnsanın zihin ve gönül dünyasını gaye alan çok sayıda yıkıcı faktörün bulunduğunu söz eden Erbaş, eşref-i mahlukat olan insanın hayatına ve geleceğine istikamet verecek ve onu yaratılış gayesi doğrultusunda aydınlık yarınlara taşıyacak en büyük imkanın, fıtrat dini İslam ve onun tüm insanlık için umut, inanç, huzur vadeden ve hayat veren bedelleri olduğunu belirtti.
Erbaş, Müslümanlara düşen misyonun, İslam’ın asırlarca yeryüzünde huzurun teminatı olmuş bedellerini ihya ederek insanlığa tekrar teklif etmek olduğunu lisana getirerek, “Bu noktada bizlere düşen, yaşanan gelişmeler karşısında karamsarlığa kapılmadan feraset ve dirayetle hareket etmek, İslam’ın varlık, insan ve etraf tasavvurunu faal bir biçimde çağın idrakine sunarak insanlığın yarınlarına kılavuzluk etmektir.” diye konuştu.
İki gün sürecek olan istişare toplantısında, “Transhümanizm ve Din” konusu, birinci oturumda, “Transhümanizm ve Din Alakasının Tarihi Art Planı”, ikinci oturumda “İslam ve Transhümanizm İdeoloji Perspektifinden İnsan”, üçüncü oturumda “Transhümanizm İdeolojisinin İnanca Etkisi” başlıklarıyla ele alınacak. (AA)