Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Avrupa Siyasi Topluluğu’nun (AST) devlet ve hükümet başkanları seviyesindeki ilk toplantısına katılmak üzere gittiği Prag’da Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan ile resmi bir görüşme gerçekleştirdi.
Cumhurbaşkanlığı’nın Twitter hesabından, Erdoğan ve Paşinyan’ın bir fotoğrafı yayınlandı. Tweette, “Cumhurbaşkanı Erdoğan, Avrupa Siyasi Topluluğu toplantısı için bulunduğu Çekya’nın başkenti Prag’da Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan’ı kabul etti” denildi. Heyetler arasındaki görüşmenin, basına kapalı biçimde gerçekleştirildiği kaydedildi.
Türkiye ve Ermenistan arasındaki en son lider seviyesindeki görüşme, 2008 ve 2009 yıllarında oynanan Türkiye-Ermenistan futbol maçları çerçevesinde gerçekleşmişti. O dönemde, dönemin cumhurbaşkanı Abdullah Gül Erivan’a ve bir yıl sonra da Gül’ün Ermeni mevkidaşı Serj Sarkisyan Bursa’ya gitmişti.
Resmi görüşmelerden saatler önce de Erdoğan, Paşinyan ve Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev ile gayriresmi bir görüşme gerçekleştirdi. Üç liderin bir arada oturarak sohbet ettiği görüntüler, sosyal medyada sıkça paylaşıldı.
Türkiye, Azerbaycan ve Ermenistan liderleri Prag’da üçlü gayri resmi bir görüşme gerçekleştirdiFotoğraf: DHA
Ankara ve Erivan normalleşme sürecinde
Halihazırda diplomatik ilişkileri bulunmayan Türkiye ve Ermenistan, ilişkilerini normalleştirme ve sınırlarını açma yönünde karşılıklı adım atmışlardı. İki ülke tarafından atanan özel temsilciler, o dönemden bugüne dört kez bir araya geldi. Söz konusu görüşmelerde elde edilen sonuçlardan biri, İstanbul ile Erivan arasındaki uçuşlara başlanması kararı oldu.
Azerbaycan’ın müttefiki Türkiye, Bakü ile dayanışma göstermek amacıyla, Ermenistan ile sınırını 1993 yılında kapamıştı. 2020 yılında ise Türkiye, Azerbaycan ile Ermenistan arasında altı hafta süren Dağlık Karabağ Savaşı’nda Azerbaycan’ı desteklemişti. Savaşın sonucunda Rusya arabuluculuğunda barış anlaşmasına varılmış, Azerbaycan önemli toprak kazanımları elde etmişti.
Macron’dan Erdoğan’a çağrı
Erdoğan, Prag’daki temasları çerçevesinde Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ile de ikili bir görüşme gerçekleştirdi. Fransa Cumhurbaşkanlığı tarafından yapılan açıklamaya göre, Macron görüşmede Rusya’ya uygulanan yaptırımları ihlal etme girişimlerine izin vermeme çağrısı yaptı. Açıklamada, Macron “Gerilimi tırmandıran Rusya’yı durdurmak için uygulanan yaptırım rejiminin önemine vurgu yaptı ve her türlü atlatma stratejisi ile mücadele etme çağrısı yaptı” ifadeleri kullanıldı.
ABD ve Avrupa Birliği’nde, Batı’nın yaptırımlarından kaçmak isteyenlerin Rusya’ya karşı yaptırım uygulamayan Türkiye’yi kullanabileceğine dair endişeler mevcut.
Erdoğan Prag’da ayrıca, AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, Çekya Başbakanı Petr Fiala, Bulgaristan Cumhurbaşkanı Rumen Radev ve İspanya Başbakanı Pedro Sanchez’in aralarında bulunduğu çeşitli Avrupalı liderlerle ikili görüşmeler de gerçekleştirdi.
Prag’da 44 ülkenin liderleri bir araya geldiFotoğraf: Ludovic Marin/AFP/Getty Images
Avrupa Siyasi Topluluğu’nun ilk toplantısı
Çekya’nın başkentinde düzenlenen AST’nin ilk toplantısı, Avrupa Birliği (AB) üyesi olan ve olmayan 44 Avrupa ülkesinin liderini bir araya getirme özelliği taşıyor. Toplantıya davet edilmeyen tek Avrupa ülkeleri, Rusya ve Belarus.
Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’un önerisiyle hayata geçirilen AST’nin, Avrupa ülkeleri arasında bir siyasi diyalog ve tartışma platformu işlevi görmesi öngörülüyor. Fransa’nın AST ile öncelikli amacının, AB üyesi olmayan Doğu ve Güneydoğu Avrupa ülkelerini “Rusya’nın etki alanı olmaktan çıkarmak” olduğu değerlendirmesi yapılıyor.
DW/BÜ,JD