İran’da 22 yaşındaki Mahsa Amini’nin, başörtüsünü kurallara uygun takmadığı gerekçesiyle ahlak polisinin gözaltına aldığı sırada ölmesinin yankıları sürüyor. Mahsa Amini’nin ölümü sonrası kadınların önderliğinde başlayan isyan dalgası, İran’da 15 kadar şehre yayıldı.
DÜNYADAN DESTEK
Öfkeli protestocularla polis arasında çıkan sert çatışmalarda, 17 kişinin hayatını kaybettiği bildirildi. Amerikan AP ajansı çatışmalarda 9 kişinin öldüğünü duyururken, İran devlet televizyonunda ölü sayısı 17 olarak açıklandı. Ölenler arasında güvenlik güçlerinin bulunduğu da belirtildi.Norveç merkezli İran İnsan Hakları isimli sivil toplum örgütü İran’da can kaybının 31 olduğunu öne sürdü. Tahran ve Kermanşah’taki üniversitelerde birçok öğrenci, baskı politikalarına karşı ayaklanmış durumda. Gösteriler, ülkede son yıllarda patlak veren en güçlü isyan dalgası olarak nitelendirilirken Tahran yönetiminin isyanı bastırmak için silahlı kuvvetler ile paramiliter güçleri devreye soktuğu öğrenildi. Öte yandan Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi de Amini’nin ölümüne ilişkin soruşturma yürütüleceğini açıkladı.
İNTERNETE KISITLAMA
Mahsa Amini isyanı sadece İran’la da sınırlı kalmayarak özellikle sosyal medya kanalıyla dünyada da büyük yankı buldu. Gösterilerde protestocular Hamaney ve Humeyni aleyhine sloganlar atarken, sosyal medyada dolaşan videolarda kadınların başörtülerini ateşe verdiği görüldü. Bazı videolarda “Diktatöre ölüm” sloganları göze çarparken, gösterilerin sosyal medya kanalıyla çığ gibi büyümesi ise hükümet yetkililerini harekete geçirdi. Amini’nin Kürt asıllı olduğu bilinirken, sokakların günlerdir hareketli olduğu Kürdistan eyaletinde internete erişim kesildi. Tahran’da da internet ile Instagram ve WhatsApp’a erişim zorlukları rapor edildi. Kesintiler iletişim bakanının “güvenlik gerekçesiyle önlem almak zorunda kalabilecekleri” uyarısından sonra geldi. Devrim Muhafızları ise yalan haber paylaşan kişiler hakkında adli işlem başlatılacağını duyurdu.
ELON MUSK İNTERNET İÇİN DEVREDE
Amerikalı girişimci Elon Musk, uydu interneti projesi Starlink’i İran’da da aktif hale getirmek için girişimlerde bulunacaklarını açıkladı. Musk, Starlink’in İran’a uygulanan yaptırımlarda istisna sayılması için başvuru yapacaklarını bildirdi. Devletin internet üzerinde sıkı kontrolü bulunan İran’da, Starlink’in aktif hale gelmesinin protestılerı etkileyebileceği düşünülüyor.